قلم‌زنی هنر ایجاد نقوش بر اشیاء فلزی است. در ایران این هنر همواره با استیل ایرانی ملازمت داشته و نقوش آن گل و بوته‌های ایرانی بوده‌است .
اولین فلز که به مقدار زیاد استعمال‏ می‏شد، مس بوده است و سپس سرب، نقره و طلا روی کار آمد؛ به تدریج مس را با فلز دیگری نظیر روی مخلوط کردند و آن را سخت و محکم نموده و بدین ترتیب مفرغ‏ به وجود آمد و این فلز واسطۀ بروز استعداد صنعتی گردید. از حدود چهار هزار و ششصد سال پیش که بشر فلز را شناخت‏ تاکنون در هر دوره‏ای به نسبت نیاز‏ از فلزاتی نظیر مس، برنج، مفزغ، آهن و حتی طلا و نقره برای ساخت و پرداخت‏ وسایل مصرفی و زینتی استفاده به عمل‏ آمده است و هم‌اینک نیز تهیه انواع‏ و اقسام مصنوعات فلزی دست‏ساز رایج است.
سابقۀ قلم‌زنی و مصنوعات آن اعم از مس و برنج در ایران بسیار طولانی است و دقیقاً نمی‌توان تعیین نمود که این هنر از چه زمانی در ایران ریشه گرفته‌است. گروهی از محققان مقداری از ظروف طلایی قلم‌زنی شده‌ای را که به طریقی اتفاقی در کنار رود جیحون از زیر خاک بیرون آمده و هم‌اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود، مقدمۀ هنر قلم‌زنی در ایران می‌دانند و معتقدند در قرون اخیر به‌علت گرانی و کمیابی طلا، قلم‌زنی برروی طلا منسوخ‌شده، همان گونه که در گذشته‌های دور به‌علت بی‌ارزش بودن مس، قلم‌زنی بر روی آن کاری چندان هنرمندانه به‌نظر نمی‌رسیده‌است. درحالی‌که گروه دیگری از محققان این ادعا را رد نموده و اظهار می‌دارند اشیاء مکشوفه در کنارۀ رود جیحون که به گنج جیحون شهرت یافته احتمالاً ایرانی نیست و جزو غنایمی است که شاهان هخامنشی طی کشورگشایی‌های خود بدست آورده‌اند، یا شاید جزء پیشکش هایی است که از سوی حکام سایر مناطق جهان برای آن‌ها ارسال‌شده است.
عصر هخامنشیان دورهء فلزکاری در زمینهء ریخته‏گری، چکش‏کاری، سوارکردن فلزی‏ روی فلز دیگر و نیز تزئین فلزات به وسیلۀ سنگهای قیمتی(گوهرنشانی) بود. در این‏ دوره آبکاری فلزات نیز رواج داشت‏.
با ظهور اسلام و ممنوعیت استفاده از فلزات‏ گرانبها جهت ساخت ظروف، برنز جانشین‏ طلا و نقره شد و فلزکاران با بهره‏گیری از این‏ فلز که ضمن دارا بودن درخشندگی‏ طلا استفاده از آن مشروعیت داشت به‏ ساخت ظروفی از قبیل سینی، ابریق‏ و ظروف غذاخوری به اشکال حیوانات‏ و پرندگان ادامه دادند. در دوران اسلامی صنعت قلم‌زنی رواج فوق‌العاده داشته و شاهد این مدعا مجموعه ابریق های برنزی و آثار زیبای فلزی از نوع بخوردان و ظرف‌های آب‌خوری است که به شکل حیوانات و پرندگان ساخته شده‌است. با به قدرت رسیدن‏ سلاجقه یک دورۀ مشعشع فلزکاری‏ اسلامی آغاز شد و میناکاری بر روی برنز به‏ عالی‏ترین درجات هنری رسید.
فلزکاری در دوره سلجوقی با حفظ ابهت و جلال و ظرافت خاص دورۀ ساسانی، جنبه‌های هنر اسلامی را نیز دربر دارد و حمایت و تشویق سلاجقه در تعالی این هنر مؤثر واقع شد. باآن‌که آثار زیادی از دورۀ سلجوقی در دست نیست کارهای مفرغی این دوره دارای اشکال و طرح‌های متنوعی هستند، از جمله شمعدان‌های کوتاه و سنگین که بر روی آن اشکال پرندگان و نقش‌های دیگر به‌صورت برجسته حکاکی شده و شمعدان‌های بلند استوانه‌ای شکل به‌صورت مشبک.
عصر صفویه نیز اوج شکوفایی هنر دستی در اصفهان است و آثار مفرغی این دوره از بهترین کارهای جهان به‌شمار می‌رود. گفتنی است اصفهان از مراکز مهم صنعت قلم‌زنی ایران بوده و هست و درحال‌حاضر بیشترین تعداد کارگاه‌های صنایع دستی اصفهان را کارگاه‌های قلم‌زنی مس و برنج تشکیل می‌دهند.
در زمان صفویه، ورقه‌های نقره و یا طلا را بر درب کاخ‌ها و مسجدها می‌کشیدند و روی آن‌ها را قلم‌زنی می‌کردند. درهای مسجد شاه و مدرسۀ چهارباغ اصفهان و بعضی از درب‌های اماکن متبرکۀ عتبات و مشهد نیز چنین اند.
بسیاری از محققان تاریخ هنر معتقدند که فلزکاری ایران در زمان ساسانیان شکوفا شد، نقره از فلزاتی بود که در این زمان استعمال عام داشت. به‌نظر می‌رسد هنرمندان ساسانی نمونه‌هایی برای ظروف تمام طبقات اجتماعی ایران به وجود آورده بودند و مردم هر طبقه با تقلید از طرح‌های به‌کاررفته بر ظروف طلایی و نقره‌ای، آن‌ها را بر برنز، آهن، مس و حتی شیشه و یا سفال‌های لعاب‌دار اجرا می‌نمودند.
همان‌طور که گفته‌شد قلم‌زنی هنر تزئین و ایجاد نقوش روی فلز، به وسیله انواع قلم و با استفاده از چکش است. در این شیوه از فلزکاری، ابتدا شی‌ء موردنظر توسط دواتگران ساخته می‌شود و قبل از قلم زدن باید درون یا زیر شی‌ء موردنظر را از قیر مذاب انباشت تا پس‌از سرد شدن کاملاً سفت شود و قلم در آن فرو نرود. پس‌از انتقال طرح به شیوه‌های گوناگون، هنرمند با استفاده از قلم‌های ساده یا آجدار، شروع به قلم صادر می‌کند. شیوه‌های گوناگونی در قلم‌زنی وجود دارد که با نام‌های شیوه عکسی، شیوه زمینه پر، شیوه‌ی منبت، شیوه مشبک و شیوه برجسته شناخته می‌شود.